Müzisyenleri esnaf yapmayın

Kaan Çağlayangöl yazdı...

17 Mayıs tarihinde açıklanan ve müzisyenlere Ticaret Bakanlığı tarafından yapılması planlanan hibe desteği sanat çevrelerinde büyük bir tartışmayı da beraberinde getirdi. Müzisyenlere verileceği açıklanan hibe desteğinin bu kadar çok tartışılmasının nedeni başvuru sahiplerinin vergi mükellefi olma şartının aranmasıydı. Destek paketinden yararlanmak isteyen ve başvuru yapan müzisyenler, “Başvuru şartlarını taşımadığınız için desteğe başvuru yapamamaktasınız” uyarısıyla karşılaştı. Uyarıda “Ticaret Bakanlığı tarafından verilecek olan Hibe Desteği için desteğe başvurabilecek kişiler, ilgili destek mevzuatlarıyla belirlenen faaliyet kodlarına göre hazırlanan T.C Hazine ve Maliye Bakanlığı mükellef verilerine göre belirlenmektedir. Bu kapsamda kazancınıza esas faaliyet kodunuz dikkate alınarak yapılan değerlendirmede başvuru şartlarını taşımadığınız için desteğe başvuru yapamamaktasınız” ifadeleri yer alıyor. Hal böyle olunca yapımcı, stüdyo sahibi v.b. kişiler dışında kimse söz konusu hibe desteğinden faydalanamıyor. Çünkü müzisyenlerin büyük bir kısmının vergi levhası yok. Olması da günümüz müzik piyasası şartlarında mümkün değil. Çünkü müzisyenlerin Covid-19 salgını öncesinde bile yani işler yolunda gözüküyorken bile kazandıkları yevmiyelerle bırakın vergi ödemeyi sosyal güvenlik primlerini ödemeleri bile mümkün değil. Vergi mükellefi olma koşullarında en azından müzisyenler için yeni bir model oluşturulmadıkça müzisyenlerin vergi ödeyebilmesi hiç de kolay değil. Söz konusu hibe desteği, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılmadığı için Ticaret Bakanlığı bu noktada kendi kurallarına göre belirli şartlar arıyor ve ne yazık ki o şartları müzisyenler az önce saydığım nedenlerden dolayı yerine getiremiyorlar.

MÜZİSYENLER ESNAF OLARAK DEĞERLENDİRİLMEMELİ

Hibe için açıklanan ikinci grupta yer alan sektörler; bakım, onarım, tamirat, kaporta işleriyle uğraşanlar, seyyar satıcılar, sıhhi tesisat, hırdavat, müzisyen, oto yıkamacı, kuru temizlemeci, oyuncak, kozmetik, camcı, çilingir, bakırcı, kalaycı, ayakkabı, konfeksiyon, zücaciye, tuhafiye ve kurs işletmeleri… Lokantalar, pastaneler, dondurmacılar, berber, taksici, minibüsçü, otobüsçü, pazarcılar da bu gruba dahil edilmiş. Bu gruptaki vatandaşlara bir defaya mahsus 3 bin lira hibe ödemesi verilmesi planlanmış. Müzisyenleri her gün dükkanını açan birer esnaf gibi değerlendirmek de bu noktada doğru olmadı, çünkü müzisyenler iş oldukça çalışan, günlük yevmiyeli insanları ifade ediyor. Çoğu müzisyen piyasada bu şekilde çalışıyor. Düzenli ve planlı bir gelirleri olmadığı gibi sosyal güvence konusunda da büyük problemleri var. Müzisyenlerin çalıştığı işletmeler, müzisyenlerin günlük bile olsa sigortalarını yatırmıyor.

YURT DIŞINDA MÜZİSYENLERE YAPILAN YARDIMLARDAN BİRKAÇ ÖRNEK

Bu konuda yurt dışındaki uygulamalar ülkemizden çok farklı… Almanya, kısa bir süre önce, Covid-19 salgını nedeniyle zor günler geçiren sanatçılara destek olmak amacıyla yaptığı kültür yardımlarını 1 milyar euro daha arttırarak 2 milyar euroya yükselttiğini açıkladı. Almanya'nın Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı Monika Grütters bütçe komitesinde yaptığı açıklamada “Ek fonlarla ikinci kapanmanın neden olduğu ek gereksinimleri karşılamak için fon hatlarını genişletmiş olacağız. Aynı zamanda mevcut fon eksikliklerini giderecek yeni programlar olacak” dedi. “Kültür için Yeni Başlangıç" adı verilen destek programı kapsamında önümüzdeki günlerde sanatçılara bireysel olarak da destek olunacağı belirtildi. Programın farklı sektörlere yönelik 60 alt programdan oluştuğu ve kültürel vakıf ve fonlarla ortak olarak belirlendiği aktarıldı. Federal hükümetin ayrıca kültür kurumlarına salgın bağlantılı yatırımları için sektörler arası finansman da sağlayacağı belirtildi. Yıl sonunda ilk 1 milyar euroluk yardım diliminin 900 milyonunun tahsis edildiği belirtildi. Amerika’da da Covid-19 döneminde sadece New York’ta faizsiz 75 bin dolarlık bir kredi paketi önerildi. Boston’da da ve diğer şehirlerde sanat sektöründe çalışanlara hibeler verildi. İngiliz Sanat Konseyi, sanat sektöründe serbest olarak çalışanlar için bir fonun dışında, sanatçılar, serbest çalışanlar ve kültür merkezleri için 160 milyon sterlin ayrıldığını açıkladı. Avusturya’da hükümet, sanat sektöründe ve yaratıcı hizmetler sektöründe serbest çalışanlar için ise ayrı bir fon hazırladı. Sanat sektöründe serbest çalışanlar bu fondan yararlanabilecek ve sosyal güvencesi olmayan çalışanlardan faiz alınmayacak. Bu fonun 281 milyon doları sadece sanat ve kültür alanında çalışanlara ayrıldı.

MÜYORBİR, MESAM, MÜZİKSEN VE MÜZSAN’IN YAZILI BAŞVURUSU

Müzisyenler ve tüm sanat dünyası için diğer sektörlerden farklı bir yardım planlansa ve yapılsa belki de mağdur olan kişi sayısı daha az olacaktı. Ne yazık ki bu gerçekleşmedi. “Müzik Susmasın” projesi ise 5. ayın sonunda, Mayıs ayı itibariyle sonlandı. Bu yardımın devam edip etmeyeceği şu an için belirsiz. Müzik Susmansın projesi kapsamında 30 bin 744 başvuru sahibi destek almaya hak kazanmıştı. Müzik sektöründe oluşan beklenti; Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı 3 bin TL’lik hibeye müzik susmasın projesi kapsamındaki 30 bin 744 kişinin dahil edilmesi idi. Ne yazık ki olmadı. Umarım önümüzdeki günlerde bu sorun çözülür ve tüm müzisyenler söz konusu hibeden faydalanırlar.

Müyorbir, Mesam, Müziksen ve Müzsan, 27 Mayıs 2021 tarihinde Ticaret Bakanlığı’na tüm müzisyenlerin hibe desteğinden yararlanması için yazılı bir başvuruda bulundu.

Başvurunun tam metni:

Müzisyenleri esnaf yapmayın - Resim : 1

Kaan Çağlayangöl

Odatv.com