Hırvatistan'ın "utandıran" mektubunu Refik Erduran mı yazdırdı

Tiyatro, bir kültür etkinliği olmaktan çok daha önemli anlamlar taşır. Hem eğitici niteliği ile toplumu çağdaşlığa taşır ve hem de bir ayna işleviyle topluma yanlışlarını yansıtır.

Zaten bu ‘ayna olma’ işlevi nedeniyledir ki, karanlığı sevenler her zaman tiyatroya düşmanlık gösterir, onu ortadan kaldırmak için ellerinden geleni yaparlar.

Bunun en somut örneği, Hükümet’in tarafından hazırlanan TÜSAK’tır.

Eğer TÜSAK’ı hayata geçirirlerse, yani eğer devlet tiyatrodan elini çekerse, tiyatronun yok olacağını çok iyi bilmektedirler.

TİYATRO İLE OYNAYANLAR

Devlet Tiyatroları, Genel Müdür Lemi Bilgin önderliğinde çok büyük bir atılım yaptı. Türkiye’nin her yanına açılan sahnelerle, çoğu ilimizde halkımız tiyatro ile buluştu.

Ama işte AKP iktidarının niyeti bozuk olunca, bundan hem Devlet Tiyatroları ve hem de Lemi Bilgin nasibini aldı.

Lemi Bilgin’i görevden aldılar. Devlet tiyatrolarını TÜSAK tehdidiyle susturarak sanatçılarda istek bırakmadılar.

Bu baskı sonunda, hiçbir uluslararası platformda tiyatromuzun esamisi okunmaz oldu. Yurtdışı etkinlikler, tiyatromuzu geliştirmek için yapılan sanat alış verişi olmaktan çıkarak, turistik geziye döndü.

HIRVAT’LARDAN GELEN İLGİNÇ YAZI!

Bu kadarını biliyorduk da, UNESCO’ya bağlı olan ITI (Uluslararası Tiyatro Enstitüsü) Hırvatistan temsilcisinin bir yazı göndererek ülkemizi aşağılamaya çalışacağı aklımıza gelmezdi.

Hırvat ITI Başkanı Zljka Turcinovic imzasıyla 26 Mayıs 2016’da gönderilen yazıda ilginç bir iddia vardı.

Hırvatistan’da düzenledikleri tiyatro festivaline, masrafları kendileri tarafından karşılanarak davet edilen, Devlet Tiyatroları Genel Müdür Vekili Necat Birecik ile İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdür Vekili Zafer Kayaokay’ın hiçbir etkinliğe katılmadan turistik gezi yaptıkları, bu nedenle uluslararası boyutta ülkemizin itibarının zedeledikleri belirtiliyordu.

Bu mektubu okuyanlar, bunda bir tuhaflık olduğunu görmüşlerdir.

Çünkü Hırvat ITI Başkanı bu mektubu bir makama değil, “ilgiliye” diye yazarak, bir bakıma birilerinin arzusunu yerine getirmiş gibiydi.

Hem sonra, temsil ettiği kurum hangisi olursa olsun, bir Hırvat yetkilinin Türkiye’nin itibarını tartışmaya açması hiçbir diplomatik kurala uymaz. Bu açıdan da bu yazının, Türkiye’den birileri tarafından Hırvatlara yazdırılmış olabileceğini düşündürüyor.

HIRVATİSTAN İLE GÖRÜŞTÜM

Hırvatistan’da, konuyu bilen yüksek bir bürokratla konuştum. Şu saptamaları yaptı;

1- Gelenler yetkililer, yanlarına verilen bayan tercümanla tiyatro etkinliklerine katıldılar. (Ancak bu yetkili, son üç dört yıldır, Türkiye’den davet edilenlerin neredeyse hepsinin mutsuz göründüğü, konular hakkında görüş belirtmekten ve anlaşma yapmaktan kaçındıklarını da söyledi.)

2- Bu yazının neden ve nasıl yazıldığını araştırınca, karşımıza ilginç bir durum çıktı. Bir defa Hırvat ITI Başkanının, “İlgiliye” diye, nereye gittiği belli olmayan bir yazı yazmasının, hele de bir olaydan söz ederek Türkiye Cumhuriyeti’nin itibarının zedelendiğini söylemesinin kesinlikle yanlış olduğu bir gerçek.

3- Kanımca, Hırvat ITI başkanına bu yazı, Türkiye’den birileri tarafından yazdırılmış. Ne yazık ki, Hırvat ITI Başkanı o kişinin dayatmasını geri çevirememiş.

Hırvat ITI Başkanına bu mektubu kimin yazdırmış olabileceğini sorduysam da yanıt alamadım.

REFİK ERDURAN OLABİLİR Mİ?

Zeynep Miraç’ın Cumhuriyet’te, Refik Erduran’ı anlatan yazısını okuyunca aklıma Hırvat ITI Başkanı’nın yazısı geldi.

Türkiye’nin ITI Başkanı’nın Refik Erduran olduğunu o yazıdan öğrendim.

Öğrendiğim bir başka şey de, Refik Erduran’ın Devlet Tiyatroları ile ilişkisinin çok bozuk oluşu…

Refik Erduran, kendi eserlerinin sahnelenmesine ‘kolaylık’ göstermediği için, Devlet Tiyatrolarını AKP’ye şikayet etmiş ve aynı nedenle çıkarılmaya çalışılan TÜSAK’a destek vermiş!

Kaldı ki, Erduran’ın Bakan Nabi Avcı’ya bir yazı yazdığı ve nitelikli aydın tiyatrocuları şikayet ettiği de herkes tarafından biliniyor.

Şimdi bütün gözler Refik Erduran’a çevrilmiş durumda.

Bu yazıyı Hırvat ITI Başkanı’na yazdıranın kendisi olmadığını söyleyecek mi, yoksa susarak işi gizemli bir hale mi getirecek!

Prof. Dr. Suat Çağlayan
Odatv.com