HES inşaatı kutsal kaynağı mahvetti

Köylülerin ayaklarını sokmaya bile kıyamadığı kutsal sayılan su kaynağı HES yüzünden çimento rengine döndü...

Antalya Manavgat’ta, köylülerin yüzülmesine bile izin vermediği karstik su kaynağı Boğazkavak deresinin berrak suları günlerdir çamur akıyor.

Değirmenözü köylülerinin ‘Marıngözü -Pınarın gözü’ adını verdiği su kaynağının çamurlu akmasını, kaynağın hemen yukarısında inşa edilen HES projesinin iletim tünelindeki su kaçaklarına bağlayan köylüler, bununla ilgili inceleme yapılmasını talep ediyor. Köylülerin iddiasına göre iletim tünelinde ortaya çıkan ve beton enjekte edilerek kapatılmaya çalışılan çatlaklardan sızan sular ve doğal su kaynaklarına karışarak kirletiyor. Üç yıldır HES inşaatı yüzünden huzuru kaçan Değirmenözü köylüleri, içinde yüzülmesine bile izin vermedikleri turkuaz rengiyle ünlü kutsal sularını ve bu suda yaşayan avlanması yasak kırmızı benekli alabalıklarını yitirmenin şokunu yaşıyor.

Isparta ve Antalya sınırlarında inşa edilen Kasımlar Barajı ve HES projesinde bir süre önce elektrik üretimi denemelerine başlandı. Isparta Sütçüler’e bağlı Darıbükü köyü, barajın suları altında kaldı, çok sayıda köylü evini ve arazisini kaybetti. Ancak iki ilde toplam 6 köyü etkileyen baraj projesinin ikinci santralinin inşa edildiği Manavgat’ın Değirmenözü köyündeki doğal kaynak suyunu görenler şaşkın.

KÖYLÜLERİN NAZAR BONCUĞU GİBİ SUYU ÇAMUR AKMAYA BAŞLADI

Isparta sınırında İnşa edilen Kasımlar Barajı ve HES projesinin uzantısı olan Değirmenözü köyündeki HES yükleme havuzunun suları, bölgedeki karstik arazide ve kayalıklarda açılan yaklaşık 15 kilometrelik iletim tüneli ve kanalıyla ulaşıyor. Değirmenözü köyünde bulunan ve köylülerin ‘Marıngözü-Pınarıngözü’ olarak adlandırdığı Boğazkavak Deresi, köyün hemen üstünde inşa edilen HES yükleme havuzuna su gelmesiyle birlikte çamur akmaya başladı. İlk kez Nisan ayında çamura bulanan Boğazkavak Deresi, ara ara durulsa da önceki gün yine çamura bulanmaya başladı. Bazı köylülerin arazilerinden ise su çıkmaya başladı.

KÖYLÜLER YÜZMEYE DE DE BALIK AVLAMAYA DA İZİN VERMİYORDU

Karstik bir su kaynağı olan ulu çınarların dibindeki kayaların arasından yüzeye çıkan Boğazkavak, Değirmenözü köylüleri için oldukça önemli. İçinde, köylülerin avlanmasını yasakladığı kırmızı benekli alabalıkların yaşadığı, turkuaz rengiyle ünlü su kaynağında yüzülmesine bile izin vermeyen köylüler, yaz aylarında derenin iki yanını dinlence alanı olarak kullanıyordu.

KAYNAK SUYUNUN ÇAMURLU AKMASININ NEDENİ HES PROJESİ Mİ?

Boğazkavak Deresi’nin tarihinde ilk kez böyle çamurlu aktığını söyleyen köylüler, bu durumu köyün hemen üzerinde inşa edilen HES yükleme havuzuna su taşıyan iletim tünelindeki kaçaklara bağlıyor.

‘HES TÜNELİNDEKİ KAÇAĞI TEKNOLOJİ ÖNLEYEMİYOR’

Köprüçay Kardeşliği Platformu’nun yaptığı açıklamada, “Normalde içinde balıkların sayılabildiği billur su, maalesef sık sık bulanık akıyor. ‘HES’ten uzak, buraya zararı yok’ dedikleri köyümüzün doğal kaynağı olan Köprüçay havzasında kırmızı benekli alabalığın yaşam alanı da bu özelliğini kaybetmek üzere. HES tünelleri ve yükleme havuzlarından çıkan kaçak suları, maalesef koca koca makineler, son teknolojileri önleyemiyor. Hangi kimyasalların hangi çatlakları dondurucuların kullanıldığı açıklanmıyor. Burası sadece ortaya çıkan kısmı. Düden ve akifer yapısı ne hale geliyor şüpheli” ifadelerine yer verildi.

‘ÇATLAKLARI KAPATMAK İÇİN HANGİ KİMYASALLAR KULLANILIYOR?’

Köyün hem içme suyu kaynağı hem de dinlence köşesi olan derenin de HES mağduru olduğuna dikkat çekilen açıklamada, ‘HES Yüksek Mühendislerimize birkaç soru’ başlığıyla şu sorulara da yanıt arandı: “Boğazkavak Deresine karışan ve tarlalardan çıkan kaçak HES sularının hangi noktalardan çıktığı tespit edildi mi? Yükleme havuzu ve su iletim tünellerindeki tamir edilemeyen çatlak ve kaçak noktaların akibeti ne olacaktır? Bu çatlak ve kaçak noktalarını kapatmaya çalışıyorsunuz, hangi kimyasal katkı ve malzemeler kullanılıyor? ÇED raporunda, ‘HES Projesinin hiçbir içme suyu ve kaynağını etkilemeyeceği yazıyordu; şimdi etkilemiş olmuyor mu?”

‘ASAT, İÇME SUYUNA KARIŞIP KARIŞMADIĞINI BİLİYOR MU?

Değirmenözü köyündeki HES inşaatı sırasında Köprüçay’a inşaat atıkları ve moloz dökülmesiyle ilgili Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü (ASAT)’a yazılan dilekçeye kurum tarafından verilen yanıtta, ‘Köy yönetimiyle şifaen yapılan görüşmeden alınan bilgiye göre içme suyu kaynağının etkilenmediği görülmüştür’ denildiğine dikkat çekilen platform açıklamasında, “Belki sorumluluk sahasında değildi ama her noktasından su içilebilen, hayvanların sulandığı, su canlılarının yaşadığı nehir göz ardı edilmişti. Sonrasında da zaten çimento kaynaklı olarak birçok balığın ölümü gerçekleşti. Acaba ASAT şimdi gelip numune alıyor mu? Bulanık sulardan ya da Marıngözü'nde içme suyuna karışıp karışmadığını bilebiliyor mu?” denildi.

Yusuf Yavuz

Odatv.com

Yusuf Yavuz odatv HES arşiv