Kronik bağırsak hastalıklarında sağlıklı ve dengeli beslenme

Beslenme deyince sadece “Ne?” değil, aynı zamanda “Nasıl?” sorusu da önemlidir.
- Yemek yemeye zaman ayırın.
- İyice çiğnerseniz sindirime yardımcı olur ve besinlerin daha iyi emilmesini sağlayabilirsiniz.
- Çok sıcak veya çok soğuk yiyecekleri yemekten kaçınmak sindirim sisteminize gereksiz yük bindirmeyi önler.
- Birkaç büyük öğün yerine birkaç küçük öğün tüketmelisiniz. Bu şekilde yiyecekler genellikle daha iyi tolere edilir.
- Yiyecekleri yumuşak şekilde hazırlamaya özen gösterirseniz birçok öğünü daha sindirilebilir hale getirebilirsiniz.
- Diyetinizi şu anda hastalığınızın ne kadar aktif olduğuna ve komplikasyonlarınız olup olmadığına göre ayarlayın.
- Herhangi bir semptomunuz yoksa kişisel olarak tolere edemeyeceğiniz şeyleri dışarıda bırakarak dengeli ve çeşitli beslenmek en doğru olandır.

CROHN HASTALIĞI VE ÜLSERATİF KOLİTE BAĞLI BESİN ÖĞESİ EKSİKLİĞİ
Birçok hasta, öncelikle süt intoleransı olmak üzere bazı gıda bileşenlerine karşı intoleransa sahiptir, bunun için araştırma yapılması gerekmektedir.
Yetersiz beslenmeyi önlemeye ve besin eksikliklerini telafi etmeye odaklanılmalıdır. Hastaların neredeyse yarısı (yaklaşık %40) akut ataklarda demir eksikliği anemisi göstermektedir. Enflamasyonun lokalizasyonu nedeniyle hemen hemen tüm hastalarda kalsiyum ve D vitamini eksikliği vardır. Hastaların yaklaşık üçte birinin kanı çok düşük bir konsantrasyonda albümin içerdiğinden yeterli protein sağlanmalıdır. Ayrıca şiddetli ishal nedeniyle yakından kontrol edilmesi ve telafi edilmesi gereken sıvı-elektrolit kayıpları meydana gelir.

Besin öğesi eksikliğinin olası nedenleri:
- Ağrı, ishal ve bulantı iştahınızı azaltır.
- Belirli yiyeceklere (laktoz, glüten içerenler) intolerans gelişir.
- Bağırsak iltihaplandığı dönemlerde vücudun daha fazla besine ihtiyacı vardır, diğer yandan belirli besinleri de ememez ve kullanamaz.
- İshal durumunda sıvı ile birlikte vitamin ve mineralleri kaybedersiniz.
- İlaç kullanımı besinlerin emilimini ve işlenmesini de etkileyebilir.

KOMPLİKASYONLARDAN KAÇINMAYA VE SEMPTOMLARI İYİLEŞTİRMEYE ODAKLANIN
Kronik enflamatuar bağırsak hastalığı olan kişilerde modifiye edilmiş bir diyet, semptomlarda iyileşmeye ek olarak komplikasyonlardan kaçınmayı sağlar. Normal hastalarda olduğu gibi amaç, vücut ağırlığının kilogramı başına yaklaşık 30-40 kcal ve vücut ağırlığının kilogramı başına en az 1 ila 1.5 gram protein içeren dengeli bir diyettir. Eksiklikleri önlemek için gerekirse protein içecekleri verilebilir. Bu içecekler de dozajında içilmelidir, çünkü kronik enflamatuar bağırsak hastalıklarında özellikle Crohn hastalığında sıklıkla böbrek taşlarının oluşumuna yol açar.
Vücudunuz uzun bir süre boyunca yeterli besin almazsa malnütrisyon oluşur. Sonuçta yeterli enerji alamama ve bu nedenle kilo verme ya da vitamin-mineral eksikliği görülebilir.
Eksikliği önlemek için vitamin takviyeleri veya diğer diyet takviyeleri alınması tavsiye edilmez. Ancak bir eksiklik meydana geldiğinde veya belirli durumlarda bir besin öğesinin alınamayacağı öngörülürse planlanarak takviye ilavesi yapılma¬lıdır. Örneğin; kortizon preparatları ile tedavi, kalsiyum eksikliğine yol açabilir. Fakat çoğu durumda kalsiyum, demir veya vitamin içeriğe sahip tabletleri eczaneden satın almak yeterli değildir.
Tat hissi bozukluklarına yol açtığı ve dolayısıyla gıda alımını kısıtladığı için sık görülen çinko eksikliği vurgulanmalıdır. Çinko eksikliği, özellikle yara iyileşme bozuklukları ve fistülleri olan hastalarda düşünülmelidir. Emilimi azaldığı için demir ve B12 düzeylerinizi sık sık kontrol ettirmelisiniz.
Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Nöralterapi ve Hüseyin Nazlıkul’un diğer tedavi yöntemlerine buradan ulaşabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul
Odatv.com