Barış Manço'nun gizemi

Son aylarda Youtube’da yayınlanan bazı videolar uzun bir zamandır dikkatimi çekiyordu. Fakat bu videolar hakkında yazı yazmak istemiyordum. Çünkü videolarda yer alan konuları ciddiye almıyordum. Fakat iş öyle bir hale geldi ki bu yazıyı yazmak zorunda kaldım. Peki, bu videoların konuları nelerdir? “Barış Manço Sır Muhafızı”, Barış Manço Hangi Sırlarını Biliyordu?”, “Son Sır Taşıyıcısı”, “2023 Büyük Değişime Hazır Olun”, “Nükleer Savaş-Barış Manço Bağlantısı”, Barış Manço, Göbeklitepe ve Sırları”, “Barış Manço 2023 yılında neyi açıklayacaktı?” gibi konuları içeren sanki komedi amacıyla çekilmiş videolardı.

BU İSİMLER SIR MUHAFIZIYMIŞ

Videolarda anlatılanların özeti şu; sözde Barış Manço bazı çok önemli sırlara vakıfmış ve bu sırları da yıllar boyunca şarkılarında anlatmış. Devamı var, bitmedi; Barış Manço, son yüzyılda, Atatürk’ten sonra gelmiş en büyük sır muhafızı veya sır taşıyıcılarından biri imiş. Diğer sır taşıyıcıları ise Aşık Veysel, Cem Karaca, Yeni Türkü, Edip Akbayram, Neşet Ertaş imiş. Yeni Türkü’nün “Fırtına” şarkısı ve Edip Akbayram’ın “Güzel Günler Göreceğiz” şarkıları da özel anlamlar içeriyorlarmış. Bu noktada tabii bir tuhaflık var. “Fırtına” şarkısının sözleri Murathan Mungan’a aittir, “Güzel Günler Göreceğiz” şarkısının sözleri de Nazım Hikmet’e aittir. Yani Murathan Mungan ve Nazım Hikmet de bu şarkıların sözlerini yazdıkları için birer sır muhafızı olmuş oluyorlar.

YANLIŞ BİLGİLER

Sözünü ettiğim videolara göre Barış Manço sahip olduğu sırları yaşamı boyunca seslendirdiği şarkılarında anlatmış. Bugün Türkiye’de yaşanan her şeyi kendisi o yıllarda görmüş ve şarkılarında mesaj olarak bunları halka aktarmış. Yine bu videolara göre Barış Manço, 1981 yılında bir albüm yapmış ve albümün adı “Hüseyni Selam” imiş. Bu şarkının ismi de önemli bir anlam içeriyormuş. Fakat bu videoları çekenler bazı konularda bilgi eksikliklerine sahipler. Çünkü Barış Manço’nun 1981 yılında çıkmış olan “Hüseyni Selam” adında bir albümü yok! 1981 yılında çıkan albümünün adı; “Sözüm Meclisten Dışarı”. Hüseyni Selam adındaki enstrümantal şarkının bestecisi zaten Barış Manço değildir. Yıllarca Barış Manço’nun TV programlarında kullanılan o şarkının bestecisi Kılıç Danışman’dır. Fakat ne hikmetse MSG kayıtlarında bu şarkı Barış Manço üzerine kayıtlıdır. Bazı başka şarkılarda olduğu gibi… Yine malum videolara göre Barış Manço, “Ahmet Bey’in Ceketi” adlı şarkısında son yıllarda bazı siyasilerin giydikleri ekose cekete gönderme yapmış ve o şarkıda anlatılan ceket bugünlerde giyilen o ceketlerdenmiş. Barış Manço’nun İngilizce bir şarkısı varmış ve o şarkıda da bazı mesajlar varmış. Sözü edilen şarkı “Lady Of The Seventh Sky”. Fakat bir nokta atlanmış. O şarkının İngilizce sözlerini Barış Manço yazmamıştı. Zaten söz yazarının Barış Manço olmadığı plak kapağında da mevcuttur. Sözü edilen şarkı aslında 2023 adlı enstrümantal olan şarkının söz yazılmış halidir ve 1976 yılında CBS etiketiyle “Baris Mancho” adlı albümde yer almıştır. Bir şarkıdan daha söz ediliyor; “Ce Sera Le Temps”. Bu şarkının da üç versiyonu var. 1966’da yayınlanan ilk versiyonu haricinde son olarak Türkçe versiyonu da vardır. Bu şarkıda da bazı mesajlar verilmiş. Herhalde Barış Manço, bu şarkının son versiyonu olan “Ballı Kaymak” adlı şarkısındaki sözleriyle de başka mesajlar vermek istedi. Videolarda yanlış bilgiler devam ediyor. Hal Hal adlı şarkısında Ezo Gelin sözü varmış. Bunun da bir anlamı varmış. Halbuki şarkıda Nazan Şoray’a bir gönderme yapılarak Nazo Gelin sözü vardır. Çünkü şarkıyı Nazan Şoray 1980 yılında seslendirmiştir. Barış Manço bugünlerde Türkiye’de konuşulan 2023 hedeflerini görmüş ve bu şarkıları bestelemiş. Videolarda bunlar anlatılıyor. Barış Manço’nun 1976 yılında çevirdiği fotoromanda da bazı sırlar varmış. Ben o fotoromanın hikayesini ayrıntılarıyla ve çok iyi şekilde biliyorum. Belki bir gün yazarım. O fotoromanın yönetmeni Artun Yeres idi. Keşke Artun Yeres sizlere o fotoromanın hikayesini anlatsaydı da bu doğru olmayan bilgileri Youtube’da birileri anlatmasaydı.

Barış Manço tüm şarkılarında bildiği sırları anlattı ise “Ayı”, “Arkadaşım Eşşek”, “Domates Biber Patlıcan”, “Süper Babaanne”, “Nane Limon Kabuğu”, “Kezban” veya “Nick The Chopper” şarkılarında neyi anlatmak istedi? Her sanatçının plak firmalarına beğendirdiği ve beğendiremediği şarkıları vardır. Barış Manço da o sanatçılardan birisiydi. Demek ki o dönem plak firması sahipleri Barış Manço’yu sır muhafızı olarak görmüyorlardı ya da bilmiyorlardı. İzahı olmayan şeylerin mizahı olur. Barış Manço madem böylesine üstün özelliklere sahip birisiydi o halde niye bazı şarkıları yazdığım yazılardan sonra davalara konu oldu ve teliflerine blokeler konuldu diye de sormak gerekiyor. Neresinden tutsam elimde kalan konular…

İNANILMAZ İDDİALAR

Barış Manço büyük bir sır muhafızı imiş. Sır muhafızlarının kademeleri varmış. Birinci kademe, ikinci kademe gibi… Yapmış olduğu bütün şarkılarla bu sırları bütün dünyaya yaymış. Hatta Barış Manço öldükten sonra Hatay dolaylarında ben Barış Manço’nun reenkarne olmuş haliyim diyen bir çocuk ortaya çıkmış. Bu ortaya çıkan çocukla Barış Manço’nun çocukları da görüşmüş. Duy da inanma! Ben böyle tuhaf şeyleri daha önce hiç duymadım. Barış Manço, Ledun ilmine sahipmiş. Yani Allah'ın istediği kullarına verdiği, durumların ve olayların arkasında bulunan gayb bilgilerini ve sırları bilme yetisine sahipmiş. Bunlar akıl alır gibi iddialar değil. Grubunun adı olan Kurtalan Ekspres ise Kurt Ulus kavramından geliyormuş. Kurt alanı diye bir bölge varmış. Kurtalan da bunu ifade ediyormuş. Ekspres ise Atatürk dönemindeki tren üretimimiz ile ilgiliymiş. Halbuki işin gerçeği böyle değildir. Kurtalan Ekspres TCDD’ye ait bir trendi. Gruba adını veren tren Haydarpaşa-Kurtalan hattında çalışan Kurtalan Ekspres’tir. Bunun esprisi şudur; Kurtalan Ekspres, klasik tabirle Edirne’den Ardahan’a kadar birçok şehirde konser vermesi planlanan bir grup olarak kurulmuştur. Gerçekten de Kurtalan Ekspres’in turneleri uzun ve yorucu turneler olmuştur.

Tabii söz konusu videolarda anlatılanlara inananlar mutlaka olacaktır. Fakat ben size işin gerçeğini biraz olsun anlatmak istiyorum. Biraz daha ayakları yere basan konulardan bahsetmek istiyorum. Barış Manço’nun son yıllarda sıklıkla atıf yapılan “2023” adlı bestesi 1975 yılında ilk olarak 45’lik yani single olarak piyasaya “Yavuz Plak” etiketiyle çıkmıştır. Bu plağın B yüzünde ise “Ben Bilirim” adlı şarkı vardır. Daha sonra yine aynı tarihte yani 1975 yılında Barış Manço’nun ilk stüdyo albümü yani o zamanki tabirle long play’i 2023 yine Yavuz Plak etiketiyle yayınlanmıştır. Bu plaklarda diğer Barış Manço albümlerinde olduğu gibi Kurtalan Ekspres çalmıştır. Söz konusu şarkı yani 2023 şarkısı enstrümantal bir şarkıdır. Albümde “2023” şarkısından önce "Kayaların Oğlu" adlı bir bölüm vardır. Bu bölüm Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu anlatır ve şu sözlerle başlar; “1923'ün ılık bir Ekim sabahında kayaların toprağa dikine saplandığı yerde doğdum…”

Barış Manço daha sonra 2024 ve 2025 adında iki şarkı daha yapmıştır. Bu şarkıların melodilerinin kimlere ait olduğu ihtilaflı bir konudur. O dönem grupta yer alan müzisyenlerin bu şarkılara yadsınamayacak katkıları vardır. Bunu müzikle ilgili olan kişiler bilirler. Müzikle ilgisi olmayan kişiler ise bilmezler. Barış Manço elbette adından da anlaşılabileceği gibi 2023 adlı şarkısının Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını düşünerek yapmıştır. Fakat bu öyle üzerine uzun uzun düşünülecek bir konu değildir. 1970’li yıllarda bir sanatçı Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılı ile ilgili bir şarkı düşünmüş ve yapmıştır. Bunun ötesini aramak fanteziye girer. 2023 yılı geldiğinde bu şarkının bir şekilde birileri tarafından kullanılacağı az çok belliydi ve kullanıldı. Konu bundan fazlası değil.
Bu konuyu bir örnekle açıklamak daha doğru olacaktır. Yıllar önce Süleyman Nazif’in kaleme almış olduğu “Sultan Abdülhamid’in Hatıra Defteri” adlı palavra kitaptan yıllar boyunca alıntı yapan akademisyenler oldu. Bu kitabın palavradan ibaret olduğunu anlayamadılar. Benim üzüntüm bu sır muhafızı konusunu gerçek zannedecek olan insanların olma ihtimali. Umarım aslı astarı olmayan bu konulara inananların sayısı az olur.

Kaan Çağlayangöl
Odatv.com