II. Abdulhamid’in Çin’de yaptırdığı üniversite
Osmanlı padişahı II. Abdulhamid döneminde Çin’de Daru’l- Ulumi’l Hamidiye Üniversitesi kuruldu. İstihbaratçı Muhammed Ali Efendi’nin girişimleriyle kurulan üniversite, Kronik Kitap’tan çıkan Güney Afrika’da Osmanlı İzleri isimli eserde anlatılıyor.
Osmanlı padişahlarından II. Abdulhamid döneminde Güney Afrika’ya istihbaratçı gönderildi. Yıldız İstihbarat Teşkilatı üyelerinden Muhammed Ali Efendi, Güney Afrika başta olmak üzere Asya ülkelerini gezerek istihbarat topladı. Bu dönemde Çin’ de de görev yapan Muhammed Ali Efendi, Çin’de Daru’l- Ulumi’l Hamidiye Üniversitesi’nin kurulmasında görev aldı.
Güney Afrika’da Osmanlı İzleri isimli bir kitap kaleme alan Halim Gençoğlu kitabında, Çin’e gönderilmesi planlanan Nasihat Heyeti’nde Muhammed Ali Efendi’nin yer aldığını dile getirdi.
İşte o bölüm:
“… Şeyhülislam Cemalettin Efendi’ye danışılarak oluşturulan Çin’e gönderilmesi planlanan Nasihat Heyeti’nin başında Tuğgeneral (Mirliva) Hasan Enver Paşa bulunmaktaydı. Yanında Kurmay Binbaşı Nazım Bey, tercüman Viçinço Kinyoli ve din alimi Müderris Mustafa Şükrü Efendi de Enver Paşa’ya refakat ediyordu. Nasihat Heyeti, Çin’deki görevlerinden sonra Rusya’ya geçer ve birtakım görüşmelerden sonra İstanbul’a döner. Çin’den gerekli istihbaratı sağlayan Nasihat Heyeti görevi Muhammed Ali Efendi’ye devreder. Muhammed Ali Efendi bir gezgin gibi giyinerek Çin’e gider ve aldığı istihbarat doğrultusunda önde gelen Çinli Müslüman liderlerle görüşmelerde bulunur.”
Ardından Muhammed Ali Efendi, Şangay’da Wang Haoren (Harun) ile görüştü ve II. Abdulhamid’in Pekin’de yapılmasını istediği bir üniversiteden bahsetti. Wang Haoren, İstanbul’a gelerek II. Abdulhamid ile görüştü. Görüşmeler sonucunda Pekin’de Daru’l- Ulumi’l Hamidiye Üniversitesi kuruldu.
KİTABI SATIN ALMAK İÇİN:
Odatv.com
